Celliers D'Orfée Corbières "Ego in Terra" Syrah Mourvèdre 2019

Celliers d'Orfée

• Rode wijn
• Blend van Syrah (80%) en Mourvèdre (20%) 
  
• 2019
• 14% alcohol
• 50% van de wijn houtgerijpt op eiken voor 8 maanden
• Koolzuur maceratie "paradis" bij 100% van de wijn, een zeer zeldzame wijze van fermentatie en persing
• Smaakprofiel: fruitig, kruidig, complex
• Bij rundvlees van de grill, stoofpot (boeuf bourguignon), gegrilde groente met Provençaalse kruiden 
• Op kamertemperatuur serveren: 18 graden
• 8-10 jaar te bewaren

Het absolute paradepaardje van Celliers d'Orfee en in het bijzonder keldermeester Cedric is deze "Ego in Terra". Hier laat de keldermeester zien bijzondere technieken te beheersen, door deze wijn in z'n geheel te produceren volgens koolzuur maceratie "paradis". Dat zorgt voor een extreme concentratie van smaken en sappen, maar ook dat de wijnmaker relatief veel druiven nodig heeft voor een klein beetje wijn. Daarom is het tegelijk de duurste en meest karakteristieke wijn voor Celliers d'Orfee, met een bijzonder hoge Vivino-score.

De druiven voor deze wijn komen uit de AOC Corbières en daarbinnen het terroir Fontfroide. Dit is laagland, relatief uit de (zee)wind gehouden door het Massif de Fontfroide, met klei- en kalkgronden. In de zomer kan het dan ook goed heet worden in de wijngaarden, een perfecte omgeving voor de zuidelijke druiven syrah en mourvèdre. Cedric (de keldermeester) bepaalt eenmaal per jaar, welk deel van de oogst gebruikt wordt voor welke wijn. Zo ook bij de "Ego in Terra". 

De druiven worden eerst "op z'n Beaujolais" gefermenteerd. Dit gebeurt door middel van zogenaamde koolzuur maceratie (maceration carbonique). Een techniek die veel wordt gebruikt met Beaujolais wijnen.

De druiven worden in hele trosjes in een tank gestort, waarna de tank wordt gevuld met koolzuur (CO2). Door de druk en het gebrek aan zuurstof, treedt een autolyse proces op, waarbij de druiven al gedeeltelijk fermenteren in de schil, ongeveer tot een alcoholpercentage van 2% wordt bereikt. Bijzonder aan dit proces is dat het sap in de druiven wel de kleur van de schillen opneemt, maar niet de tannines. Met deze techniek zorg je er dus voor dat de wijn een mooie rode kleur krijgt, maar niet heel tanninerijk wordt. Deze techniek werd overigens ontdekt door Louis Pasteur in 1872, om daarna geadopteerd te worden door wijnmakers van "jonge wijnen", zoals in de Beaujolais streek.

Bij normale koolzuur maceratie barst de druif vanzelf open, waarna het "gewone fermentatieproces" wordt voorgezet (na een filtering). Maar bij de "paradis" methode, waar deze wijn uit bestaat, wacht de wijnmaker hier niet op. De deels gefermenteerde druiven die nog niet zijn opengebarsten worden alsnog geperst. De persing gaat alleen heel zachtjes en zorgvuldig. De eerste sappen die vrijkomen bij de persing, die van de druiven die als eerste openbarsten, zijn namelijk het meest geconcentreerd en die wil de wijnmaker apart houden. Deze pakweg 10-20% van de sappen van zo'n persing dragen de titel "paradis". En daar bestaat deze wijn voor 100% uit, iets wat je zelden tegenkomt.

Door de geconcentreerde smaken, kiest Cedric ervoor deze wijn geen hele stevige houtrijping meer te geven. 50% van de wijn wordt 8 maanden op hout gerijpt, om na die 7 maanden met de rest van de wijn te worden geblend en gebotteld. Toch is, ondanks de beperkte houtrijping, de wijn nog prima een jaar of 8-10 op te leggen.   

De wijn heeft een onwaarschijnlijk diepe kleur rood/paars, heel intens. De wijnmaker noemt het zelf een "greedy wine", en als je 'm drinkt snap je wel een beetje wat 'ie ermee bedoelt. De wijn heeft een bizar geconcentreerde smaak en het is een achtbaan aan smaken waar je doorheen gaat. Hij ruikt fruitig, bijna fris, met wat geur van mediterrane kruiden ook. De wijn smaakt zijdezacht, extreem fruitig, geconcentreerd, een smaak die nog minutenlang in je mond blijft hangen. De wijn wordt geen moment zwaar, of heeft het stevige of lobbige wat een wijn met meer houtrijping weleens kan hebben. Deze wijn drink je echt om de ervaring, hoewel het ook prima gecombineerd kan worden met wat steviger gerechten. 

Over Celliers d'Orfée

Celliers d'Orfée is net even wat anders dan onze andere wijnmakers. Celliers d'Orfée is namelijk een coöperatie binnen de AOC Corbières in de Languedoc, ontstaan in 1933. Tegen het einde van de 19e en de eerste helft van de 20e eeuw ontstonden in delen van Europa met veel versnipperde wijnbouw coöperaties van wijnmakers. Reden hiervoor was voornamelijk een consistentere productie, het concentreren van kennis en een gezamenlijke commerciële aanpak. Celliers d'Orfée, vrij vertaald de "wijnkelders van Orpheus" is hier een voorbeeld van. Maar wel een heel bijzonder voorbeeld door de concentratie rondom slechts 7 dorpen, de versnippering van het areaal, de aangetrokken keldermeester / "maître de chai", de wil om te experimenteren en de hoge kwaliteit van de productie.

De gronden die door Celliers d'Orfée worden beheerd liggen rondom 7 dorpen; Bizanet, Boutenac, Cruscades, Ferrals les Corbières, Luc sur Orbieu, Ornaisons (waar ook de coöperatie is gevestigd) en Villerouge la Crémade. Niet al te ver van Narbonne, een beetje aan de noordkant van de AOC Corbières. De coöperatie is een aaneenrijging van kleine lapjes grond, die soms al eeuwen in de familie zijn. Veel dorpelingen hebben dan ook het beheer van geërfde stukken wijnbouwgrond uitbesteed aan Celliers d'Orfée. De kleinste lapjes grond zijn kleiner dan een strookje wijnstokken in iemands achtertuin, waar het grootste coöperatielid meer dan 150 hectare aan grond heeft. We hoeven dus niet uit te leggen hoezeer zo'n coöperatie een rol speelt in het leven in de dorpen van de Languedoc.

Tezamen is Celliers d'Orfée goed voor zo'n 970 hectare wijngaard. Dat klinkt als verschrikkelijk veel, maar voor een coöperatie is dat nog redelijk beperkt. De coöperatie is ook echt een coöperatie waarbij de opbrengsten worden verdeeld over de leden, maar ook het dagelijks bestuur en organisatieontwikkeling geschiedt in raden en commissies. Zo is er een commissie voor marketing, een technische commissie (over de productie) en een commissie die gaat over financiën. Een soort vakbond of vereniging dus, maar wel met een vast team van 8 medewerkers die het reilen en zeilen van de coöperatie op dagelijkse basis managen.

En dan nu het leukste. In 2018 besloot de coöperatie een getalenteerde keldermeester in dienst te nemen: Cedric Bruel. Deze wijnmaker is voor Franse wijn-insiders geen onbekende, een agro-food ingenieur van opleiding, leerde hij wijn maken in Frankrijk, Argentinië, Spanje en Chili. Cedric heeft het geluk gehad voor zowel grote producenten als kleine premium wijnmakers te werken. Door zijn opleiding en collega's leerde hij veel over productiewijzen en chemie. Uiteindelijk volgde Cedric Chritophe Groppi op bij Celliers d'Orfée, een ervaren wijnmaker die vooral de productiefaciliteiten professionaliseerde. Samen met zijn vrouw, die hij in Argentinië had ontmoet, vestigden ze zich in Corbières. Cedric begon onmiddellijk zijn kennis van R&D en chemie naar de kelder van de coöperatie te brengen. En dat lijkt meer dan gelukt.

Celliers d'Orfée is tegenwoordig een coöperatie met een uitstekende kwaliteit, veel gewonnen prijzen en opvallend hoge Vivino-scores. Met de "Ego in Terra", "Signa Terra" en "Ayraud" heeft Cedric hele succesvolle wijnen gelanceerd, met een productiewijze die z'n gelijke bijna niet kent in de Languedoc. Toch blijft Cedric werken met druiven van de streek; Syrah, Grenache, Carignan, Mouvedre, met alleen bij de "Signa Terra" wat witte druiven van buiten de Languedoc (Chardonnay, Sauvignon Blanc). Cedric past de koolzuur maceratie, die bekend is uit de Beaujolais, toe in een deel van zijn rode wijnen. Wat zorgt voor hele bijzondere en fruitige wijnen. Het drinken van de wijnen van Celliers d'Orfée is dan ook echt een ontdekkingstocht, leuk om meer te leren over de druiven, de AOC Corbières, maar vooral over de productiewijze en blends. 

Ornaisons en omgeving, de AOC Corbières

De AOC Corbières is de op drie-na-grootste AOC van Frankrijk en de grootste van de Languedoc. Het is het echte heartland van de wijnbouw in de Languedoc, gedomineerd door de wijnen / druivensoorten die je traditioneel verwacht in de Languedoc. Veel Syrah, Mourvedre, Carignan en Grenache waar het om rode wijnen gaat. Veel Viognier, Cinsault, Grenache Blanc en Muscat bij witte wijn. In totaal zijn er 19 druivensoort toegestaan binnen de AOC, wil een wijn de AOC Corbières dragen. Chardonnay hoort daar overigens niet bij, ondanks dat veel wijnmakers in de Languedoc Bourgogne-achtige Chardonnays zijn gaan produceren gezien de vraag naar dit soort wijnen en de lagere grondprijzen in de Languedoc. Dit is overigens ook de reden dat de "Signa Terra" van Celliers d'Orfée de naam van de AOC niet mag dragen en "slechts" een IGP is. De focus ligt echter overduidelijk op rode wijnen (95% van de productie) ten overstaan van rosé (3,5%) en wit (2%). 

Wijn en spijs

Door de geconcentreerde smaken van deze wijn is de wijn op zichzelf echt een beleving. Voor hier gerechten bij te serveren, vergeet niet een paar slokjes te nemen om dit te ervaren. Als je 'm dan gaat combineren met spijzen, kies dan voor zwaar, vettig met een beetje zoet. Een stuk rundvlees met bosbessen/portsaus bijvoorbeeld. Gegrilde eend, portobello's of lamskoteletten. Kan ook prima bij een goed kruidige linzentajine. Vermijd al te ingewikkelde blauwe kazen of iets wat de geconcentreerde smaak van de wijn echt gaat overheersen.